Po ostatnich rozstrzygnięciach pierwszej rundy trzeciego konkursu dla Działania 1.1 na budowę „ostatniej mili” w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa na lata 2014-2020, trwają procedury związane z zawieraniem umów o dofinansowanie z beneficjentami.
Na 13 obszarach województwa lubelskiego wyznaczonych do dofinansowania, łącznie złożono 31 wniosków. W wyniku rozstrzygnięcia tej edycji konkursu na każdym obszarze został wybrany projekt do dofinansowania. Największa konkurencja o przyznanie środków pomocowych toczyła się na obszarze obejmującym powiat łęczyński i świdnicki (4 wnioski o dofinansowanie).
Środki publiczne przyznane na realizację łącznie 13 projektów w województwie lubelskim wynoszą ponad 730 mln zł.
Fibee I Sp. z o.o. realizować będzie cztery projekty w obszarach obejmujących powiaty: biłgorajski, zamojski, Miasto Zamość, lubelski, Miasto Lublin, łukowski, puławski, rycki, kraśnicki, janowski;
Fibee IV Sp. z o.o. realizować będzie siedem projektów w obszarach obejmujących powiaty: opolski, bialski, Miasto Biała Podlaska, włodawski, radzyński, parczewski, tomaszowski, chełmski, Miasto Chełm, krasnostawski, lubartowski;
Syrion Sp. z o.o. realizować będzie jeden projekt w obszarach obejmujących powiaty: łęczyński, świdnicki
oraz Hrubieszowska Telewizja Kablowa s.c. realizować będzie jeden projekt w obszarze obejmującym powiat hrubieszowski.
Łącznie w województwie lubelskim podmioty te zadeklarowały do objęcia zasięgiem szerokopasmowego Internetu co najmniej 192 842 gospodarstw domowych i 1 426 szkół do podłączenia.
Rozpoczęcie realizacji każdego z projektów winno rozpocząć się nie później niż 4 miesiące od podpisania umowy o dofinansowanie pomiędzy beneficjentem a Centrum Projektów Polska Cyfrowa. Okres zaś realizacji nie może być dłuższy niż 36 miesięcy od rozpoczęcia prac.
Jednocześnie w terminie 20 miesięcy od podpisania umowy o dofinansowanie beneficjent zobowiązany jest do podłączenia 80% jednostek oświatowych w danym obszarze konkursowym, pozostałe 20% w terminie 26 miesięcy.
Wybór projektów do dofinansowania na obszarach w trzecim konkursie POPC i podpisanie umów o dofinansowanie stanowi dopiero pierwszy krok w kierunku zapewnienia szerokopasmowego dostępu do internetu dla użytkowników końcowych (m.in. gospodarstw domowych, szkół, instytucji). Dla osiągnięcia efektu docelowego, tj. oczekiwanego przez mieszkańców województwa – uzyskania fizycznego dostępu, warunkiem koniecznym jest realizacja wybranych w konkursie projektów, a przy tym w zakładanych terminach oraz w planowanym zakresie. Wymaga to wysiłku nie tylko po stronie operatorów jako inwestorów, ale także zaangażowania wielu innych podmiotów, w szczególności administracji publicznej, w tym w szczególności lokalnych samorządów dla rozwoju obszarów gmin, powiatów czy całego regionu.
Wyniki konkursu są bez wątpienia efektem wspólnych działań jakie zostały podjęte przez samorząd Województwa Lubelskiego, część samorządów powiatowych i gminnych, Centrum Projektów Polska Cyfrowa i operatorów telekomunikacyjnych. Już w 2017 roku miały miejsce spotkania, rozmowy i pisemne wystąpienia związane ze zmianą warunków dla wówczas planowanego trzeciego konkursu, a także związane z minimalizowaniem czy likwidacją barier inwestycyjnych w zakresie telekomunikacji.
Szczególnie istotną barierę stanowi wysokość stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg samorządowych oraz niepewność inwestycyjna związana z ich ewentualnym podnoszeniem.
Kolejne spotkanie z przedstawicielami szczebla powiatowego województwa lubelskiego, odbyło się 21 sierpnia 2018 r. w siedzibie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego w Lublinie. Spotkaniu przewodniczył Wicemarszałek Województwa Lubelskiego – Grzegorz Kapusta, któremu podlegają sprawy związane z cyfryzacją.
Omawiając zagadnienia barier inwestycyjnych w województwie lubelskim dla sieci telekomunikacyjnych stanowiska swoje zaprezentowali: Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie który zarządza, eksploatuje i utrzymuje regionalną sieć szerokopasmową stanowiącą własność Województwa Lubelskiego oraz świadczy usługi hurtowego dostępu do sieci regionalnej, Centrum Projektów Polska Cyfrowa jako instytucja odpowiedzialna za realizację konkursów dla Działania 1.1 POPC jak również zawieranie umów o dofinansowanie i nadzór nad realizacją i rozliczanie projektów budowy sieci, Fibee I i Fibee IV jako beneficjent planujący realizację projektów budowy sieci ze środków POPC w województwie lubelskim oraz Starostwo Powiatowe w Świdniku i Starostwo Powiatowe w Białej Podlaskiej jako przedstawiciele samorządów szczebla powiatowego.
Konkluzję dyskusji stanowi stwierdzenie, iż samorządy poprzez ustalanie stawek opłat za zajęcie pasa drogowego na poziomie gwarantującym opłacalność inwestycyjną, z całą pewnością ułatwią i zachęcą do budowy lub rozbudowy infrastruktury na swoich terenach. Ponadto niewykorzystanie szansy związanej z realizacją tych inwestycji ze środków POPC może trwale wykluczyć te obszary, na których nie zostaną podjęte realne działania gwarantujące rentowność przedsięwzięć szerokopasmowych.
